ΔΙΑΙΤΕΣ ΥΨΗΛΕΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΙΝΗ: ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΥΓΕΙΑΣ;

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι στην υγεία που μπορεί να επιφέρει μία διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνη; Τι πρέπει να προσέχουμε και τι πρέπει να γνωρίζουμε;

Αυτό το άρθρο θα είναι το πρώτο σε μία σειρά, η οποία θα έχει ως κεντρικό θέμα την κατανάλωση πρωτεΐνης.

Το συγκεκριμένο θα ασχοληθεί με τις επιπτώσεις της πρωτεΐνης στην υγεία.

Πρωτεΐνη, Υγεία, Διαβήτης, Κόκκαλα, Κόκαλα, Οστά, οστά, νεφρό, νεφροί, νεφρά

ΠΡΩΤΕΙΝΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ

Μια φαινομενικά αρνητική πτυχή της υψηλότερης πρόσληψης πρωτεΐνης σχετίζεται με την υγεία των οστών και την πιθανή αύξηση του φορτίου διατροφικού οξέος από αυτήν.

Η υπόθεση της όξινης τέφρας θεωρεί ότι η αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης (και συγκεκριμένα τα αμινοξέα που περιέχουν θείο) οδηγεί σε μεγαλύτερο φορτίο οξέος από τη διατροφή, το οποίο ρυθμίζεται μέσω της απελευθέρωσης αλκαλοποιητικών ενώσεων που προέρχονται από τα οστά, έχοντας ως αποτέλεσμα την επαναρρόφηση οστού, την οστεοπόρωση και την υπερασβεστουρία.

Ωστόσο, σε αυτήν την έρευνα, η  οστική πυκνότητα δεν είχε συσχέτιση με την αναλογία πρόσληψης ζωικής προς φυτικής πρωτεΐνης, παρά το γεγονός ότι η ζωική πρωτεΐνη παρέχει πρόδρομους οξέων, ενώ τα λαχανικά παρέχουν πρόδρομους βάσης που δεν βρίσκονται σε ζωικές τροφές.

Ακόμη χειρότερα, η λεγόμενη υπόθεση όξινης τέφρας έχει εξεταστεί σε μετα-αναλύσεις και βρέθηκε ότι στερείται υποστήριξης.

Μία μετα-ανάλυση το 2009 διαπίστωσε ότι, σε αντίθεση με την υπόθεση της όξινης τέφρας, η υψηλότερη πρόσληψη φωσφορικών αλάτων σχετίζεται με μειωμένο ασβέστιο στα ούρα και αυξημένη κατακράτηση ασβεστίου.

Σε αυτήν την ανάλυση που χρησιμοποίησε τα κριτήρια Bradford/Hill για την απόδειξη αιτιότητας, ήταν ξεκάθαρο ότι η συσχέτιση μεταξύ του φορτίου διατροφικού οξέος και της οστεοπορωτικής νόσου των οστών δεν υποστηρίζεται από στοιχεία, ενώ σε μία πρόσφατη ανάλυση που διεξήχθη από το Εθνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης των ΗΠΑ, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι σε μία διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνη υπάρχουν θετικές και όχι αρνητικές τάσεις στην οστική πυκνότητα στις περισσότερες περιοχές των οστών. Σε συμφωνία με αυτό το συμπέρασμα, έχει προταθεί ότι η πρωτεΐνη στη διατροφή υποστηρίζει την υγεία των οστών, αλλά μάλλον αυτό συμβαίνει μόνο όταν η πρόσληψη ασβεστίου είναι επαρκής.

Πρωτεΐνη, Υγεία, Διαβήτης, Κόκκαλα, Κόκαλα, Οστά, οστά, νεφρό, νεφροί, νεφρά

Σε μια παρέμβαση 6 μηνών σε γυναίκες με εμπειρία στην άσκηση, συγκρίνοντας τις επιδράσεις μιας δίαιτας με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (2,8g/kg την ημέρα) έναντι της ομάδας ελέγχου (1,5g/kg την ημέρα), οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν διαφορές στην οστική πυκνότητα, ενώ σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους με δίαιτα και άσκηση το οποίο διήρκησε 16 εβδομάδες, η κατανάλωση γαλακτοκομικών τροφών και υψηλότερης πρωτεΐνης, σε συνδυασμό με επαρκή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D είχε ως αποτέλεσμα βελτιωμένους δείκτες της υγείας των οστών και του μεταβολισμού ασβεστίου σε υπέρβαρες και παχύσαρκες νεαρές γυναίκες.

Άλλωστε, όπως έχει επισημανθεί, η συσχέτιση μεταξύ των αλλαγών στην απέκκριση ασβεστίου με τις αλλαγές στην απέκκριση οξέος από τα ούρα δεν αποτελεί απόδειξη ότι η πηγή του εκκρινόμενου ασβεστίου προέρχεται από τα οστά ή ότι αυτό το ασβέστιο στα ούρα συμβάλλει στην ανάπτυξη της οστεοπόρωσης.

Μάλιστα, δεδομένα από μελέτες ισοτόπων ασβεστίου υποδηλώνουν ότι η κύρια πηγή για την αύξηση του ασβεστίου στα ούρα από μία διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη προέρχεται από αυξημένη απορρόφηση διατροφικού ασβεστίου και όχι από επαναρρόφηση οστών.

Συνεπώς, σε γενικές γραμμές, φαίνεται πως όχι μόνο η πρωτεΐνη δεν βλάπτει τα οστά, αλλά είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για την υγεία τους. Η πρόσληψή της φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην ισορροπία ασβεστίου και συνεπώς στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας.

Δεδομένου ότι η άσκηση παρέχει ερέθισμα για την αύξηση της πρωτεΐνης στους σκελετικούς μύες, δεν είναι ασυνήθιστο να συνιστώνται επίπεδα πρόσληψης που κυμαίνονται από 1,4g/kg έως 2,0g/kg την ημέρα κατά τη διάρκεια της προεφηβικής ανάπτυξης, ώστε αυτό το ερέθισμα να μετατραπεί σε επιπρόσθετο μυικό ιστό, κάτι το οποίο είναι με τη σειρά του σημαντικός προγνωστικός παράγοντας στη συγκέντρωση οστικής μάζας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Πέραν αυτού, υπάρχει έλλειψη επιστημονικών στοιχείων που συνδέουν τις υψηλότερες προσλήψεις διατροφικής πρωτεΐνης με αρνητικά αποτελέσματα σε υγιή άτομα που ασκούνται, ενώ ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι ηλικιωμένοι άνδρες και οι γυναίκες (το τμήμα του πληθυσμού που είναι πιο ευαίσθητο στην οστεοπόρωση) πρέπει να καταναλώνουν πρωτεΐνη πάνω από τις τρέχουσες συστάσεις (0,8g/kg ανά ημέρα) για τη βελτιστοποίηση της οστικής μάζας.

Πρωτεΐνη, Υγεία, Διαβήτης, Κόκκαλα, Κόκαλα, Οστά, οστά, νεφρό, νεφροί, νεφρά

ΠΡΩΤΕΙΝΗ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2

Η σχέση μεταξύ της υψηλής πρόσληψης πρωτεΐνης και του διαβήτη τύπου 2 είναι ακόμη υπό συζήτηση και τα αποτελέσματα διαφέρουν ανάλογα με τη διάρκεια της μελέτης, την πηγή πρωτεΐνης και το αν υπήρξε αύξηση βάρους. Ο πιο σημαντικός παράγοντας ανησυχίας που συνδέει την πρωτεΐνη με το διαβήτη είναι τα αμινοξέα.

Τα κυκλοφορούντα επίπεδα αμινοξέων διακλαδισμένης αλυσίδας (BCAAs) είναι εξαιρετικοί βιοδείκτες μεταβολικής υγείας και τα αυξημένα επίπεδά τους στο αίμα είναι δείκτες αντίστασης στην ινσουλίνη και κατά συνέπεια του διαβήτη τύπου 2.

Πρόσφατες έρευνες έχουν αποδείξει όμως, πως η αιτιότητα είναι αντίστροφη, καθώς όχι μόνο τα δεδομένα δεν υποστηρίζουν τον ρόλο τους ως αιτιώδη, αλλά μάλιστα πως οι αυξημένες συγκεντρώσεις αμινοξέων στο αίμα προέρχονται από τον ελαττωματικό καταβολισμό τους σε σχέση με υγιή άτομα, κάτι που άλλωστε υποστηρίζεται και από γενετικές μελέτες.

Έτσι, μπορούμε να πούμε πως όταν εφαρμόζονται διατροφές με υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης και έλεγχο θερμίδων, με στόχο την απώλεια βάρους ή τη διατήρησή του, συνήθως μπορούμε να περιμένουμε ευνοϊκά αποτελέσματα σε σχέση με την ευαισθησία στην ινσουλίνη.

Από την άλλη, μία διατροφή η οποία αυξάνει το σωματικό λίπος, πάντοτε θα έχει αρνητικά αποτελέσματα για τη μεταβολική υγεία.

Πρωτεΐνη, Υγεία, Διαβήτης, Κόκκαλα, Κόκαλα, Οστά, οστά, νεφρό, νεφροί, νεφρά

ΠΡΩΤΕΙΝΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΝΕΦΡΩΝ

Ένας συχνός λόγος για τον οποίο δεν συνιστάται υψηλότερη πρόσληψη πρωτεΐνης για τους ηλικιωμένους είναι ο κίνδυνος νεφρικής νόσου.

Ωστόσο, οι αναλύσεις δείχνουν ότι αυτό δεν έχει καμία βάση.

Υπάρχει γενική συμφωνία σχετικά με την επίδραση του περιορισμού της διατροφικής πρωτεΐνης στην επιβράδυνση της μείωσης του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (GFR) μεταξύ των περισσότερων μορφών νεφρικής βλάβης στον άνθρωπο.

Αν και υπάρχουν πιθανές οδοί που έχουν προταθεί μέσω των οποίων μία διατροφή υψηλότερη σε πρωτεΐνη θα μπορούσε να διευκολύνει βλάβες στους νεφρούς, το μέγεθος της επίδρασης και το εάν αυτές πράγματι υπάρχουν, παραμένει άγνωστο.

Η ιδέα ότι ο περιορισμός της πρωτεΐνης μπορεί να καθυστερήσει την επιδείνωση της λειτουργίας των νεφρών που συνδέεται με την πάροδο του χρόνου βασίστηκε σε μελέτες σε αρουραίους στις οποίες δίαιτες χαμηλές σε θερμίδες ή χαμηλές σε πρωτεΐνη επιβράδυναν την ανάπτυξη χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας.

Όμως, η επιδείνωση της λειτουργίας των νεφρών συμβαίνει εντελώς διαφορετικά στους αρουραίους, κάτι το οποίο σημαίνει πως αυτός ο μηχανισμός είναι απίθανο να λειτουργήσει σε ανθρώπους.

Επίσης, όταν η κάθαρση κρεατινίνης μετρήθηκε σε ανθρώπους σε διαστήματα 10 έως 18 ετών, η επιδείνωση δεν συσχετίστηκε με την πρόσληψη πρωτεΐνης.

Μάλιστα, η συσχέτιση της κάθαρσης κρεατινίνης με την πρόσληψη πρωτεΐνης δείχνει μια σχέση με θετική κλίση, υποδηλώνοντας ότι η ίδια η χαμηλή πρόσληψη πρωτεΐνης μειώνει τη νεφρική λειτουργία.

Αυτή η μετα-ανάλυση έδειξε ότι ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης (GFR), ως δείκτης λειτουργίας της νεφρικής λειτουργίας, δεν μειώνεται όταν τα άτομα έχουν υψηλότερη πρόσληψη πρωτεΐνης, αλλά μάλλον αυξάνεται, αν και αυτή η μετα-ανάλυση σε άτομα με φυσιολογική νεφρική λειτουργία, υποδηλώνει ότι το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ασήμαντο ή ακόμη και ανύπαρκτο, ακόμη και σε πληθυσμούς με μεγαλύτερο κίνδυνο για μείωση της νεφρικής λειτουργίας, όπως ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2.

Πρωτεΐνη, Υγεία, Διαβήτης, Κόκκαλα, Κόκαλα, Οστά, οστά, νεφρό, νεφροί, νεφρά

Υπάρχει η πεποίθηση ότι αυτή η υπερδιήθηση των νεφρών είναι αποτέλεσμα βλάβης νεφρονίων. Ωστόσο, στους ανθρώπους, η σπειραματική υπερδιήθηση εμφανίζεται σε επίπεδο ολόκληρου του νεφρού ως αποτέλεσμα της αυξημένης ροής αίματος στους νεφρούς.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η ικανότητα του νεφρού να αυξάνει το GFR κάτω από ορισμένα ερεθίσματα ή απαιτήσεις, είναι μια φυσιολογική απόκριση στο αυξημένο μέγεθος του φορτίου των διαλυμένων ουσιών και δεν αντιπροσωπεύει παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη χρόνιας νεφρικής νόσου. Επιπλέον, η εγκυμοσύνη και η μονομερής νεφρεκτομή χαρακτηρίζονται από σημαντική νεφρική υπερτροφία και υπερδιήθηση με αυξήσεις του GFR, ενώ η νεφρική λειτουργία παραμένει φυσιολογική.

Αυτοί οι παράγοντες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η διατροφική περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη δεν είναι υπεύθυνη για την σταδιακή μείωση της νεφρικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου, αλλά μάλλον ότι αυτή η μείωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης είναι μια φυσική συνέπεια της μείωσης της πρόσληψης πρωτεΐνης ενώ γερνάμε.

Στον πιο πρόσφατο γύρο συζητήσεων για τον καθορισμό των Διαιτητικών Προσλήψεων Αναφοράς, το Ινστιτούτο Ιατρικής των ΗΠΑ κατέληξε στο ότι το πρωτεϊνικό περιεχόμενο της διατροφής δεν ευθύνεται για την σταδιακή μείωση της νεφρικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου, με την έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Διεθνή Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας να φτάνει στο ίδιο συμπέρασμα.

Έτσι, προκύπτει το ερώτημα εάν και πώς και σε ποιο χρονικό διάστημα αυτές οι υψηλές προσλήψεις πρωτεΐνης μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία.

Πρόσφατες μελέτες με μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις και υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη σε θερμιδικό ισοζύγιο ή πλεόνασμα δεν ανέφεραν δυσμενείς επιπτώσεις.

Σε μια από τις μακροβιότερες δοκιμές διατροφικής παρέμβασης, η οποία διήρκησε 2 έτη, στην οποία συγκρίθηκαν υψηλότερες με χαμηλότερες προσλήψεις πρωτεΐνης, αναφέρθηκε ότι σε κατά τα άλλα υγιή παχύσαρκα άτομα, μια δίαιτα απώλειας βάρους χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, αλλά υψηλής σε πρωτεΐνη δεν συσχετίστηκε με επιβλαβείς επιδράσεις στο GFR ή την πρωτεϊνουρία.

Αυτή η μελέτη σε άνδρες που έκαναν προπόνηση με βάρη, διήρκησε ένα έτος. Τα άτομα ενάλλασσαν μεταξύ της συνήθους διατροφής τους (η οποία ήταν ήδη υψηλή σε πρωτεΐνη) και μιας δίαιτας υψηλότερης σε πρωτεΐνη. Έτσι, κατά μέσο όρο, κάθε ένας κατανάλωνε τη συνήθη διατροφή του για 6 μήνες και μία διατροφή υψηλότερη σε πρωτεΐνη για 6 μήνες. Καθ ‘όλη τη διάρκεια του έτους, κατανάλωσαν 2,51-3,32g/kg πρωτεΐνης την ημέρα. Ωστόσο, δεν υπήρχαν επιβλαβείς επιδράσεις στη μέτρηση των λιπιδίων του αίματος, καθώς και στη λειτουργία του ήπατος και των νεφρών, παρά τη συνολική αύξηση της πρόσληψης ενέργειας κατά τη διάρκεια της φάσης υψηλής πρωτεΐνης.

Ομοίως, υπέρβαροι και παχύσαρκοι εθελοντές με προ-διαβήτη σε διατροφή υψηλότερης πρωτεΐνης, είχαν σημαντική αύξηση στην ουρία και στο λόγο ουρίας / κρεατινίνης ούρων μετά από ένα έτος. Παρ’ όλα αυτά, δεν υπήρχαν συσχετισμοί μεταξύ της αυξημένης πρόσληψης πρωτεΐνης και της κάθαρσης κρεατινίνης, του εκτιμώμενου ρυθμού σπειραματικής διήθησης, του λόγου λευκωματίνης / κρεατινίνης ούρων ή της κρεατινίνης στο αίμα. Άρα, μετά από 1 έτος με υψηλότερη πρόσληψη πρωτεΐνης σε προ-διαβητικούς ηλικιωμένους ενήλικες, δεν βρέθηκε ένδειξη μειωμένης λειτουργίας των νεφρών.

Επιπλέον, αυτή η έρευνα έδειξε ότι σε μία δίαιτα απώλειας σωματικού βάρους, τόσο μια μεσαία όσο και μια υψηλότερη σε πρωτεΐνη διατροφή, οδηγούν σε ομαλοποιημένη νεφρική λειτουργία κατά την περίοδο των 12 μηνών σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 και πρώιμη νεφρική νόσο.

Πρωτεΐνη, Υγεία, Διαβήτης, Κόκκαλα, Κόκαλα, Οστά, οστά, νεφρό, νεφροί, νεφρά

Ωστόσο, τα όρια προσαρμογής σε μία μακροπρόθεσμη διατροφή με υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης πρέπει να διερευνηθούν.

Παρόλο που φαίνεται ότι η πρόσληψη διαιτητικής πρωτεΐνης πάνω από τις Διαιτητικές Προσλήψεις Αναφοράς δεν είναι επιβλαβής για τον υγιή πληθυσμό που ασκείται, άτομα ευάλωτα σε νεφρικές παθήσεις (όπως π.χ. νεφρολιθίαση) ή με ήπια νεφρική ανεπάρκεια, πρέπει να παρακολουθούν στενά την πρόσληψη πρωτεΐνης τους, καθώς επιδημιολογικές μελέτες παρέχουν στοιχεία που υποδεικνύουν ότι η πρόσληψη πρωτεΐνης μπορεί να σχετίζεται με την εξέλιξη νεφρικής νόσου, όπως σε μελέτες όπως αυτή, όπου μόνο ασθενείς με προϋπάρχουσα δυσλειτουργία φάνηκε να έχουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη νεφρικών λίθων και νεφρικών παθήσεων.

Η αλήθεια είναι πως πρέπει να διεξαχθεί περισσότερη έρευνα σε ενήλικες και ηλικιωμένους σε σχέση με την άσκηση, την υπερτροφία των σκελετικών μυών και την πρόσληψη πρωτεΐνης και τις σωρευτικές επιδράσεις τους στην υγεία γενικότερα.

Επίσης αληθές όμως είναι πως η χρόνια συνολική πρόσληψη πρωτεΐνης και αμινοξέων κάτω από τις ημερήσιες απαιτήσεις βλάπτει τις σωματικές λειτουργίες, οδηγώντας σε υψηλότερο κίνδυνο για ασθένεια και θνησιμότητας.

Συνολικά, η εφαρμογή μίας διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, δεν φαίνεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε ήδη υγιή άτομα. Αν και δεν υπάρχει σαφής σύσταση που να ορίζει το ασφαλές ανώτατο όριο πρόσληψης πρωτεΐνης, η κατανάλωση έως 40% θερμίδων από πρωτεΐνη ημερησίως δεν έχει συσχετιστεί με αυξημένους κινδύνους για την υγεία σε κατά τα άλλα υγιή άτομα.

–Suprastratum: The authority on health, fitness and nutrition

Πηγές/βιβλιογραφία/περισσότερο διάβασμα:

Πρωτεΐνη και υγεία των οστών:

Πρωτεΐνη και διαβήτης τύπου ΙΙ:

Πρωτεΐνη και υγεία των νεφρών:

Εγγραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο

Θα σας στέλνουμε περιοδικές ενημερώσεις μόνο με τις σημαντικότερες επιστημονικές εξελίξεις στο χώρο της φυσικής κατάστασης, της σωματικής υγείας και της διατροφής.

Προσφέρουμε επίσης ειδικές προσφορές για συνδρομητές και προνομιακή, πρώιμη πρόσβαση στα προϊόντα μας.

Δεν στέλνουμε ανεπιθύμητη αλληλογραφία! Διαβάστε την πολιτική απορρήτου μας για περισσότερες λεπτομέρειες.

Δημιουργός: Nick Krontiris

Founder, Suprastratum

2 σκέψεις σχετικά με το “ΔΙΑΙΤΕΣ ΥΨΗΛΕΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΙΝΗ: ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΥΓΕΙΑΣ;”

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Ανακαλύψτε περισσότερα από το Suprastratum

Εγγραφείτε τώρα για να συνεχίσετε να διαβάζετε και να έχετε πρόσβαση στο πλήρες αρχείο.

Συνεχίστε να διαβάζετε